Buluş Nedir?
Buluş, "tarım dahil, sanayideki herhangi bir spesifik sorunun çözümü" olarak tanımlanır.
Patent Nedir?
Patent ise, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Geleneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutan “patent hakkı”, özellikle teknoloji transferinin aracı olması bakımından gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren maddi olmayan bir mala ilişkin haktır.
Makineler, araçlar, aygıtlar, kimyasal bileşikler ve işlemleri ile her türlü üretim yöntemleri, patent korumasının kapsamındadır.
Patent Yasalarının amacı; buluş yapmayı, yenilikleri ve yaratıcı fikri faaliyetleri teşvik etmek için gerekli olan korumayı ve buluşlarla elde edilen teknik çözümlerin sanayide uygulanmasını sağlamaktır. Verilen patentler ve bunların sanayide uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleşmesi sağlanır. Sanayi alanında gelişmiş ülkelerde verilen patent sayılarının yüksekliği bu düşüncenin doğruluğunu kanıtlamaktadır.
Buluş, "tarım dahil, sanayideki herhangi bir spesifik sorunun çözümü" olarak tanımlanır.
Patent Nedir?
Patent ise, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Geleneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutan “patent hakkı”, özellikle teknoloji transferinin aracı olması bakımından gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren maddi olmayan bir mala ilişkin haktır.
Makineler, araçlar, aygıtlar, kimyasal bileşikler ve işlemleri ile her türlü üretim yöntemleri, patent korumasının kapsamındadır.
Patent Yasalarının amacı; buluş yapmayı, yenilikleri ve yaratıcı fikri faaliyetleri teşvik etmek için gerekli olan korumayı ve buluşlarla elde edilen teknik çözümlerin sanayide uygulanmasını sağlamaktır. Verilen patentler ve bunların sanayide uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleşmesi sağlanır. Sanayi alanında gelişmiş ülkelerde verilen patent sayılarının yüksekliği bu düşüncenin doğruluğunu kanıtlamaktadır.
Buluşların Patent İle Korunmasının Amacı
· Zihni yaratmanın tanınması,
· Buluş faaliyetinin özendirilmesi,
· Buluş sahibinin ödüllendirilmesi,
· Araştırma geliştirme sonuçlarının açıklanarak, teknik bilginin yaygınlaştırılması.
· Keşifler, bilimsel teoriler, matematik yöntemleri, zihni faaliyet ile ilgili ticari, mali ve ekonomik konular, şans oyunları, edebiyat ve sanat eserleri, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı buluşlar gibi konular patent koruması dışında kalmaktadır.
Patentle Korunacak Buluşlarda Aranan Kriterler Nelerdir?
Yenilik: başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir
Tekniğin bilinen durumunun aşılması: “Konuda uzman bir kişinin kolayca düşünüp uygulamaya koyamayacağı” nitelik anlamındadır.
Sanayiye uygulanabilirlik: tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması kriterleri aranır. Buluşunuz, başvuruda bulunmadan önce gizli tutulmalıdır. Başvuruda bulunmadan önce buluşunuz herhangi bir şekilde yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanırsa yeni olmadığı için patentlenemez. Patentler ulusaldır, dünya patenti yoktur. Patent İşbirliği Anlaşması Patent Co-operation Treaty (PCT) çerçevesinde tek bir başvuru ile birden fazla ülkede başvuruda bulunabilirsiniz veya Avrupa Patent Sözleşmesi The European Patent Convention (EPC) kapsamında Avrupa ülkelerinde başvuruda bulunabilirsiniz.
Keşifler, bilimsel teoriler, matematik yöntemleri, zihni faaliyet ile ilgili ticari, mali ve ekonomik konular, şans oyunları, edebiyat ve sanat eserleri, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı buluşlar gibi konular patent koruması dışında kalmaktadır.
* Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
* Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
* Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;
* Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
* İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.
Buluş Niteliğinde Olmasına Rağmen, Patent Verilemeyecek Buluşlar
* Konusu kamu veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.
* Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri.
Patent Başvuru Şartları ve Gerekli Belgeler
Patent ve faydalı model ön araştırma ve başvurusu için
* Teknik dosyanın hazırlanması
* Vekaletname.
* Patent veya faydalı model başvuru ücretinin ödendiğine dair belge
Patent Başvurusu Teknik Dosyanın Kapsamı?
Buluşlara patent verilebilmesi için, Yönetmelikte şekil ve kapsamı belirlenen ve aşağıda belirtilen unsurlar ile başvuruda bulunmak şarttır:
a- Başvuru dilekçesi,
b- Buluş konusunu açıklayan tarifname,
c- Patentle korunması istenilen buluşun unsur veya unsurlarını kapsayan istem veya istemler,
d- Tarifnamede, istem veya istemlerde atıf yapılan resimler,
e- Özet,
f- Başvuru ücretinin ödendiğini gösterir belge.
Patent başvurusu, sadece bir tek buluşu ve genel nitelikte bir ana buluş fikri etrafında gerçekleştirilmiş olan ve birbirine bu ana buluş fikri ile bağlı birden çok buluşu içerir. Buluşun bütünlüğü istemler incelenerek sağlanır.
Türk Patent Enstitüsü patent başvurusunu aldığında, tarihi, saati ve dakikayı kendisi yazarak, başvuru anını kesinleştirir.
Faydalı Model Nedir? Tescili
Faydalı Model, Türkiye’de ve dünyada yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine belirli bir süre (10 yıl), bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır. Faydalı model belgesi verilmesi işlemleri, patent verilmesine oranla, hem zaman hem de masraf açısından daha elverişlidir.
Faydalı model koruması elde etme işlemlerinin basit ve ucuz olmasının, özellikle küçük ve orta ölçekli sanayicilerimizin ve araştırma kuruluşlarımızın buluş yapmalarını ve bunları sanayiye uygulamalarını özendireceği düşünülmüştür. Diğer taraftan, özellikle günümüzde, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin gerçekleştirdiği yeniliklerin, rakiplerce hemen hemen aynısının yapılarak taklit edilmesi tehlikesi mevcuttur. Küçük ve orta büyüklükteki bu işletmelerin, mütevazı de olsa, bu buluşlarını faydalı model belgesi vererek korumak, onların ekonomik varlıklarının idamesine hizmet edecektir. Başka bir deyişle, faydalı model koruması, tecavüz fiillerine karşı, patent korumasına oranla daha çabuk ve seri bir işlev görecek şekilde düzenlenmiştir.
Faydalı Model
Yeni buluşları korumak için verilen bir başka belge türü de Faydalı Model Belgesi'dir. Faydalı Model Belgesi ile Patent arasında, belgelendirme, inceleme ve değerlendirme şekli bakımından fark vardır. Faydalı Model Belgesi verilerek sağlanan koruma, patente kıyasla daha kısa sürelidir. Buluşa Patent ya da Faydalı Model Belgesi verilmesi ile ilgili tercihi buluş sahibi yapmaktadır.
Bir buluşun Faydalı Model verilerek korunabilmesi için gerekli kriterler.
1- Yenilik;
Başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir.
2- Sanayiye uygulanabilirlik;
Buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir.
Yeni buluşları korumak için verilen bir başka belge türü de Faydalı Model Belgesi'dir. Faydalı Model Belgesi ile Patent arasında, belgelendirme, inceleme ve değerlendirme şekli bakımından fark vardır. Faydalı Model Belgesi verilerek sağlanan koruma, patente kıyasla daha kısa sürelidir. Buluşa Patent ya da Faydalı Model Belgesi verilmesi ile ilgili tercihi buluş sahibi yapmaktadır.
Bir buluşun Faydalı Model verilerek korunabilmesi için gerekli kriterler.
1- Yenilik;
Başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir.
2- Sanayiye uygulanabilirlik;
Buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir.
Patent ve Faydalı Model Arasındaki Farklar
1- Faydalı Modelde, tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri aranmaz,
2- Koruma süreleri farklıdır,
3- Araştırma ve inceleme işlemlerinin olmaması nedeniyle patent verilmesine oranla faydalı model belgesinin verilmesi, hem zaman hem de masraf açısından daha elverişlidir.
Faydalı Model Belgesi Verilemeyecek Konular Nelerdir?
Patent verilemeyecek konulara ek olarak, usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez.
Başvuru ve Tescil Süreci
Enstitü, özet, tarifname ve istemleri 551 sayılı kararname ve bunun nasıl uygulanacağını gösteren yönetmelik açısından ve sadece şekli yönden inceler. Daha sonra birlikte çalıştığı patent ofisleri (Enstitüleri) aracılığıyla teknolojinin bilinen seviyesi araştırması yaptırır. Yani söz konusu buluşun daha önce var olup olmadığı, bilinip bilinmediği yada bu alanda teknolojinin hangi düzeyde olduğu araştırması yaptırır. Daha sonra buluş enstitü tarafından yayına çıkarılır. Bu prosedür yaklaşık 24-28 ay arasında bir süreye tekabül eder.
Başvurunun İncelenmesi
İlk inceleme belgelerin tamam olup olmadığı ve şekle uygunluk yönünden yapılır.
Türk Patent Enstitüsü, KHK'nin 43’ncü madde şartlarının yerine getirilmediği veya başvuru ücretinin yedi gün içinde ödenmediği veya İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerden biri ile verilen, tarifname ve istem veya istemlerin Türkçe çevirilerinin bir ay içinde verilmediğini tespit ederse, başvuruyu geri çevirir ve geri çevirme kararını ilgilisine bildirir (KHK m. 53).
Şekle uygunluk yönünden inceleme, başvurusu yapılan buluşun patentle verilemeyecek konulara ait olup olmadığını ve sanayiye uygulanır nitelik taşıyıp taşımadığının araştırılmasıdır. Buluş bu niteliklerden yoksunsa inceleme işlemi durdurulur.
Başvuru sahibi üç ay içinde bu karara karşı itiraz edebilir.
Başvuru konusunun patent ile korunabilir bir buluş olmadığı kararına itiraz Türk Patent Enstitüsü tarafından geri çevrilirse, başvuru reddedilmiş sayılır.
İnceleme sonunda başvuru tamam ise, tekniğin bilinen durumu ile ilgili araştırma yapılması istenmemişse, bunun istenmesi başvuru sahibine bildirilir (m. 54).
Başvurunun Yayınlanması ve Araştırma Raporu
Başvuru tarihi veya rüçhan hakkı talep edilmişse rüçhan tarihinden itibaren on sekiz aylık sürenin dolması ile, başvuru, Yönetmelik hükümlerine göre yayınlanarak toplumun incelenmesine açılır.
Başvuru sahibince, tekniğin bilinen durumu hakkında bir rapor hazırlanması, başvuru tarihinden itibaren on beş ay içinde istenir.
Türk Patent Enstitüsü veya uluslar arası niteliği haiz araştırma kuruluşlarınca düzenlenen rapor, başvuru sahibine tebliğinden itibaren üç aylık sürenin dolmasından sonra yayınlanır.
Başvuru sahibi anılan süre içinde incelemeli veya incelemesiz patent verilmesi sistemlerinden birini tercih etmek zorundadır.
Patent Verilmesi
Başvuru sahibi incelemesiz patent verilmesi veya incelemeli patent verilmesi sistemlerinden birini tercih edebilir.
Her iki sistemde başvuru ile başvurunun incelenmesinde bir farklılık yoktur. İncelemesiz patent verilmesi sisteminde, Türk Patent Enstitüsü üçüncü kişilerin ve başvuru sahibinin görüş ve cevaplarını aldıktan sonra, yenilik incelemesini yaptırmadan yedi yıllık süre için, başvuru sahibine patent verilir.
İncelemeli patent verilmesi sisteminde ise, Enstitü, hiçbir itirazın yapılmadığını ve patent verilmesine ilişkin şartları engelleyen bir durumun olmadığını inceleme sonucunda tespit ederse, patentin verilmesine karar verir ve kararı başvuru sahibine tebliğ eder. Ancak, incelemenin sonucu olumsuz olursa, patent sistemi reddedilir.
İncelenerek verilen patentin süresi yirmi yıldır.
Neden Patent Tescili
Patent Yenilik ve buluşların kimlikleri olan patentler Patent tescili işlemleriyle kimlikleri belli olan veya tescil edilmeyip, bir anlamda kimliksiz kalan, kime ve kimlere ait olduğu belirsiz yenilik ve buluşlar. Belirsiz kalıp, hak etmeyenlerin sahiplenebileceği buluşlar. O buluşlar için harcanan emek, para ve zaman. Size ait olanın, artık size ait olmamasının anlatılması zor ve sıkıntılı, insani kırgınlıkları, kızgınlıkları, hayal kırıklıkları
Bunlar hiçbir insanın yaşamak isteyeceği anlar değil elbette. Yaşamanız ve yaşanması da gerekmiyor.
Unutmayın, her sorunun bir çözümü vardır. Yeter ki yapılması gerekenleri, zamanında yapmaya karar verin. Sonra da, kararınızı doğru kişiler ve kurumlarla gerçekleştirin.
Buluş
Genel olarak buluş, beslenmemizin temeli tarım alanını da içine alarak, sanayinin herhangi bir alanında spesifik bir sorunun çözümü olarak tanımlanabilir.
"Buluş" kavramı, patent hukukunun temelini oluşturur.
Buluş, teknoloji alanında bir ürüne veya yönteme iliştin spesifik bir problemin çözümüdür. Buluşlar; buluş yapma faaliyetini özendirmek, sanayiye uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleştirilmesini sağlamak için patent veya faydalı model belgesi verilerek korunur.
Patent sadece sahibine münhasır hak sağlamaz. Ayrıca patentin, ekonomik ve sosyal gelişmeye katkıda bulunmak, teknoloji transferi sağlayarak yabancı yatırımları arttırmak, sanayi politikalarının belirlenmesinde etkili olmak, ülkelerin ekonomik ve siyasi ilişkilerini artırmak gibi işlevleri de vardır.
Türkiyede Patent Sistemi
Türkiye’de İncelemesiz ve İncelemeli Olmak Üzere İki Çeşit Patent Sistemi Vardır.
İncelemesiz sistemde: ülkemizde mali kaynakları kısıtlı olan buluş sahiplerine ucuz, süratli, ancak süresi nispeten kısıtlı, 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır.
İncelemeli sistemde: işlemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, başvurunun patentlenebilirlik kriterlerine sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha sağlam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir ve 20 yıllık bir koruma sağlanmaktadır. İncelemesiz patent, gerekli şartlar yerine getirilmek ve incelenmek şartıyla incelemeli patente dönüştürülebilmektedir.
Araştırma Raporu: bir patent başvurusu konusu buluşun yeniliği, sanayide uygulanabilirliği ve tekniğin bilinen durumunun aşılıp aşılmadığı konusunda inceleme yapılmasını sağlayacak referans patentler ve diğer açıklanmış bilgilerin saptandığı ve uzman görüşünün yer aldığı yetkili araştırma kuruluşları tarafından düzenlenen bir rapordur
İncelemesiz Patent: Üçüncü kişilerin yayınlanan başvuru ve araştırma raporu ile ilgili olarak bildirecekleri görüşler başvuru sahibine bildirilir. Belirlenen süre dolduktan sonra, üçüncü kişilerin görüşleri dikkate alınmadan, İncelemesiz Patent yedi yıl için verilir. Bu sistemde, patent verilebilirlik şartları açısından esas inceleme yapılmaz.
İnceleme Raporu: Bir patent başvurusu konusu buluşun yeniliği, sanayide uygulanabilirliği ve tekniğin bilinen durumunun aşılıp aşılmadığı konusunda uzman kararının yer aldığı yetkili inceleme kuruluşu tarafından düzenlenen bir rapordur.
İncelemeli Patent: Araştırma Raporunun yayınlanmasından sonra, üçüncü kişiler, patent verilebilirlik şartları açısından itiraz edebilir. Başvuru sahibinin incelenerek patent verilmesini tercih etmesinden veya bir üçüncü kişinin inceleme yapılmasını talep etmesinden sonra, esas inceleme yapılır. İnceleme Raporunun olumlu olması veya olumsuzlukların giderilmesi halinde İncelemeli Patent yirmi yıl için verilir.
Patent ve Faydalı Model belgesi koruma süreleri kaç yıldır?
1- İncelemeli patent 20 yıl,
2- İncelemesiz patent 7 yıl,
3- Faydalı model belgesi 10 yıl,
Koruma süresi sona eren Patent ve Faydalı Modeller halka mal olur.
Uluslararası (Yurtdışı) Patent Tescili
Türkiye'de alınan bir Patent veya Faydalı Model Belgesi ile sağlanan koruma, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde geçerlidir. Söz konusu buluşun diğer ülkelerde de korunması için, koruma istenen ülkelerde de Patent veya Faydalı Model Belgesi alınması için başvuru yapılması gerekmektedir.
Faydalı Model koruması olmayan ülkelerde Türkiye'deki faydalı model başvurusuna dayalı olarak patent başvurusu yapılabilir.
Türkiye'de yapılan başvurunun, başvuru tarihinden itibaren ONİKİ AY içerisinde Paris Sözleşmesi'ne üye diğer ülkelere de başvuru yapılması ve bu başvuru sırasında RÜÇHAN HAKKI talep edilmesi halinde, Türkiye'deki başvuru tarihi ile diğer ülkelere yapılan başvuru tarihi arasında üçüncü kişilerin aynı buluş için yapacakları başvurular ve alacakları patentler hükümsüz sayılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder