Leonardo da Vinci Kimdir?
Leonardo Da Vinci’nin icatlarından seçmeler
Leonardo Da Vinci’nin unutulmayan sözleri
Mühendis Leonardo ile şaşırtıcı bir randevu.
Rönesans’ın bu esrarengiz dehası, Leonardo da Vinci, kuzey İtalya’da Empoli ve Pistoia arasında bulunan Vinci köyüne çok yakın basit bir evde doğdu. Doğduğu tarih 15 Nisan 1452 cumartesiydi. Babası bölgenin önemli simalarındandı, annesi ise daha sonra bir köylü ile evlendi. Leonardo de Ser Piero d’Antonio adıyla vaftiz edildi. Gayrimeşru bir çocuk olmasına rağmen çağın gelenek ve görenekleri babasıyla yaşamasını engellemedi. Çok sevdiği dedesi Antonio’yu 1468’de kaybetti ve bir yıl sonra da tüm aile Floransa’ya yerleşti.
Kaderin anlaşılmaz çarkları o sırada dönmeye başlamış ve tüm zamanların en komple dehalarından birisi kendini, şaşırtıcı derecede erken gelişmiş yeteneğini geliştirmek için en uygun ortamı oluşturan bu müthiş kentte bulmuştur. Dehası o kadar güçlüdür ki babası onu, şehirdeki ustaların en iyisi olan ve atölyesi resim, heykel ve kuyumculuk sanatının doruklarını bir araya getirmekle ünlü ve klasik dünyanın içine iyice işlemiş, hümanist bir kültüre bağlı olan Verrochio’ya teslim etmekte tereddüt etmemiştir.
1480’de ünlü Muhteşem Lorenzo Akademisi’ne girmiştir. Ateşli ve maceracı kişiliğinin onu 1482’de Milano Dükü’nün karşısına çıkardığını ve saygıdeğer Ludovic Sforza’nın tanıklığından da daha o dönemde mühendislik etkinliklerine başlamış olduğunu ve makinalar yaptığı biliyoruz. Bizler, adı Leonardo da Vinci olan ve pek çok açıdan kendi çağından 15 yüzyıl sonra veya 5 yüzyıl önce doğmuş olan bu esrarengiz ve acı çekmiş dahinin bu yönü üzerine eğileceğiz. Neyse ki Rönesans’ın eklektisizmi (seçmeciliği) bize onunla ilgili bir takım tanıklıkların ulaşmasına olanak tanımıştır.
Sonuç olarak, Leonardo da Vinci, nasıl olduğu bilinmeyen bir şekilde Grekoromen çağdan kalma İskenderiye’li mühendislerin unutulmuş veya o güne kadar kayıp olan icatlarını yeniden bulmuş ve bulmakla kalmayıp bu icatları bizim 20. yüzyılımıza da aktarmıştır. Acaba Klasik çağa ait bilinmeyen veya gizli eserlere mi erişiyordu? Yoksa modern okültistlerin “akaşik” olarak adlandırdığı yıllıkları “okuma” yeteneği mi vardı? Belki ikisi birden?... Büyük olasılıkla bunun yanıtını asla bilemeyeceğiz. Bize düşen, pek çoğunun gerçekleştirilmesinin 15. ve 16. yüzyıllarda teknik yetersizlikler veya çağın anlayışsızlığı nedeniyle imkansız olduğunu, eser ve projeleriyle birlikte kişi olarak kendisine baktığımızda bu zamanından önce gelişmiş ve inanılmaz şahsiyetin bizi şaşırtmaya devam ettiğini söylemektir.
Yaşadığı çağda Katolik kilisesinin insan ve hayvan kadavralarının kesilmesini yasaklamasına rağmen (büyücülükle bağdaştırıldığından) Leonardo da Vinci buna uymayarak anatomi konusunda müthiş bilgiler edinerek, bir dizi cerrahi aleti tasarlamanın yanı sıra, fetusun ana karnındaki konumundan, gözdeki optik olaylara kadar eğitime büyük katkıda bulunan bir dizi erken keşif yaptı.
Ağaçların tepelerinden hayvanların biçimlerine, altına ait ölçülerin ışığına varıncaya dek doğadaki her şeyi yorumladı. Doğaya bu yaklaşım bugün bile sayıklıyorken Leonardo da Vinci’nin tasarımları yarının biliminde yer alacak olan Pitagorisyen bir ezoterizm içerir.
Ortaya koyduğu müthiş makinaların bazılarından bahsetmeye başlamadan önce temel kaynağımızın “Atlantik Kodeksi” olacağını belirtelim. Bu eserin özgün sunuşunda desen ve açıklamalarla dolu 1200 yaprak vardı. Ancak 16. Yüzyılda İspanyol Sarayı’nda heykeltraş olan Pompeyo Leon, eseri yok edilmekten kurtararak 400 yaprak halinde topladı. 1608’de Leon’un ölümüyle Atlantik Kodeksi elden ele dolaştı ve sonra Milano’daki Ambrosiana Kitaplığı’na geldi. Napolyon’un savaşlarıyla Paris’e ve ardından 1815’te halen bulunduğu Ambrosiana kitaplığına geri gönderildi. Yerimiz dar olduğundan bahsedemeyeceğimiz daha başka kodeksler de vardır.
Eserlerinin şimdiye kadar bilinmeyen bazı parçalarını içeren özel koleksiyonlar haricinde doğduğu şehirdeki küçük bir müzenin yanı sıra Milano’daki etkileyci bir galeride, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nin çeşitli yerlerinde arşiv ve sergileri vardır. Esrarengiz makinalarının yeniden inşası farklı zamanlarda gerçekeştirilmiştir.
İşte Leonardo da Vinci’nin insanüstü eserleri:
Savaş Makinaları
Ortaçağı geçirmiş ve bir kısmı Avrupa’ya ulaşmış olan Konstantinopolis Kütüphanesi’ndeki İ.Ö. 4. yüzyıldan kalma eserlerden, İskenderiye Kütüphanesi’nden kaybolan başyapıtların bir kısmının çevirisini de içeren, İ.Ö. 9. ve 11. yüzyıllar arasında yazılmış Arap el yazmalarına varan Yunanca ve Latince önemli bir kaynakçadan faydalanma olanağı doğdu. Buradaki pek çok kaynak savaş makinaları üzerineydi.
Mağripli Ludovic’in sarayına girebilmek için Leonardo, ona askeri dehası ve mucit kapasitesini gösteren bir inceleme sundu. Sunduğu pek çok seçenek arasında aşağıdakiler sıralanabilir:
• Farklı koruma siperleri, düşman köprüleri ve kaleledeki iner kalkar köprüleri yakmak için alev mızraklarıyla donatılmış kolayca sökülebilir ve taşınabilir gömme modülerden oluşan köprülerin yapılması
• Düşmanın koruyucu hendeklerine dolan suyun nasıl kesileceği, nehirlerin yönlerinin nasıl değiştirilip, sökülebilir köprüler inşa edileceği, farklı saldırı merdivenleri ve surların yüksekliğini uzaktan ölçmek için aletler
• Piyadeler veya ateş hattındaki savunma birliklerine yönelik düz veya parabolik atış menzili olan ve patlayıcı atan özel toplar, kayaları yerlerinden oynatmakta kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış patlayıcılar
• Yapay kar oluşturan sis bombaları atan ve taşınması kolay olup düşmanda şok etkisi yaratan hafif bir top
• Deniz için yangın ve sis bombaları atan toplar
• Surlar ve derelerin altındaki erişim yollarından gürültüsüz geçme yolları
• Hızlı hareket eden, batarya özellikleriyle donatılmış ve uzmanlar tarafından yönlendirilerek piyadelerin ön saflarına yerleştirilecek zırhlı arabalar,
• Toplarla birlikte kullanılan döner ateşlerle donatılmış başka tiplerde zırhlı arabalar, yapı harçları, çamurlu ve tehlikeli araziler için prefabrike yollar.
Mitralyözün öncüsü olan hızlı ateşli kundaklı yay; Birinci ve İkinci Dünya Savaşlarında ABD ve SSCB tarafından kullanılan kundaklı yayları diskli şarjörlerle dolduran tekerlekler; pek çok topla donatılmış olup, ABD’deki Bağımsızlık Savaşı’nda kullanılan ilk mitralyözlere benzeyen ve tekrar tekrar otomatik olarak atış yapabilen kundaklı yaylar, geleneksel silahlar üzerine bir inceleme.
Leonardo da Vinci ayrıca, pek çok yeni teknik kullandığı büyük orduların kurucusu olarak da dikkat çeker: Büyük boruların taşınmasını terk ederek kolayca taşınabilir daha küçük parçalara geçiş yaptı. Ayrıca topçuların kendi parmaklarıyla yön buldukları o çağlarda hiç olmayan özel görüş araçları geliştirdi. Leonardo da Vinci’nin eserlerinin özgünlüğü, saldırı birliklerinin göreli hafifliği ve pratikliği üzerine olduğu kadar, donanımın verimliliği üzerindeydi. Bunlar 16. ve 17. yüzyıllarda o kadar büyük devrimler gibi göründüler ki hemen kabul edilmeyip Napolyon savaşlarına kadar bir kenarda kaldılar.
Hidrolik Makineler
Daha Verrochio’nun atölyesine giderken Leonardo, hidrolik makinelerle ilgilenmiş ve o zaman birkaç fıskiye tasarlamıştı. Camdan suyolu maketleri yapmış ve akıntıları kolayca izlemek ve bunları yönlendiren gizli kuralları anlamak amacıyla belli pigmentlerin yüzmesini sağladığı suyun kısmen boyanması tekniğini kullanmıştır. Su yolları, nehirlerin kanallara yönlendirilmesi için tüneller tasarlamış ve o zamanlarda yapılması imkansız olan şimdiki Panama Kanalı gibi havuzlarla donatılmış Milano’dan denize ulaşan kanallar hayal etmiştir.
Papa V. Leo’nun isteği üzerine Türklerin istilasını durdurmak amacıyla Lombardio Ovalarını suların basmasını sağlayacak kanallar tasarlamıştır. Romalıların Augustus zamanında kısmen başladıkları ve sonuçta 20. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar tamamlanamamış bir iş olan bataklıkların kurutulması işini de hayal etmiştir.
Öte yandan, bizim bilmediğimiz ve kendisinin bir kabartmada gördüğünü söylediği büyük yatay tekerlerle hareket ettirilen direksiz gemiler, motorlu tekneler, denizaltılar ve görünüşte bugünkü dalgıç tüplerine benzeyen küçük motorlar tasarlamıştır.
Örnek vermek amacıyla icatlarından bazıları sayılabilir:
• Su seviyesi düzenleme sistemi olan tesviye havuzlu bir kanal
• Arşimet ilkesine göre kurulmuş ve sular yükseldiğinde duran otomatik basınç kontrolü ve örneğin gemilerin geçmesi için su basıncı artışı olan bir hidrolik kapı sistemi
• Liman ve kanallardaki çamur ile kumu yok etmeye yönelik tarak dubaları
• Gemiler, kanallar, bentler ve denizaltılar üzerindeki hidrolik etkileri görmeyi amaçlayan küçültülmüş modeller üzerinde yapılan deneyler
• Pisa’ya karşı 1500 yılında yapılan savaşta Floransa’dan denize kadar giden bir kanal.
(Machiavel gibi belli bir takım kişilerin projeyi onaylamasına ve işe başlamasına rağmen teknisyenlerin yetersizliği ve Leonardo’nun fikirlerinin gerçekleşmesini imkansız kılan teknolojik yetersizliklerle ve en önemlisi dev projelere alışkın olmayan egemen psikoloji nedeniyle proje hemen terk edildi. Şehir ve devletlerin politik ve sosyal olarak istikrardan yoksun olmaları projenin tamamlanmasıyla ilgili tüm şansı yok ediyordu. Roma İmparatorluğu bin yıl geriye dönmüştü.)
• Uzayan ve dönen kollarla donatılmış kazıcı makineler. (Bu makineler toprağı çıkartıldığı anda taşıyan fantastik kepçelerle birlikte çalışacaktır.)
• Özellikle su üstünde yürümek amacıyla tasarlamış kauçuk ayakkabılar ve eller için destekler
• Su altında nefes almak için farklı türlerde tüpler, yüzmek için eldivenler ve su altı maskeleri Çok dayanıklı metal dalgıç giysileri, kumandayla dalabilen gemiler, balık şeklinde denizaltılar, vantilatör dahil olmak üzere suyla çalışan çeşitli aletler, ağırlıkla veya suyun kendisiyle devreye sokulabilen bir bostan dolabı ve yalaklar.
Uçan Makinalar
Görece güvenilir belli verilere göre Sirakuza, Rodos, İskenderiye şehirlerindeki eski makine uzmanları havadan ağır makinelerle uçmayı başarmışlardır. Çinliler, Mısırlılar ve Kolomb öncesi Amerika’daki bazı halklar planör kullanmışlardı. Çinliler ve Hinduların da savaş harekatları sırasında insanlı uçurtmaları birkaç bin metre yükseklikten gönderebildiklerini biliyoruz. Ancak tüm bu olanaklar Ortaçağ sırasında Akdeniz havzasında kayboldu. Leonardo da Vinci bunların daha büyük, daha ciddi ve daha donanımlı bir şekilde yeniden ortaya çıkmasını sağladı.
1503 ile 1506 yılları arasında Leonardo, fanatik insan merkezcilikten kaçarak uçuşu ve kuşların anatomisini doğaya başvurarak inceledi. Böylece şunlar doğdu:
• Eklemli kanatlar üzerine çalışmalar
• Kusursuz olmasa da uçabilen bir tür “delta kanat”
• Günümüzde kullanılan pervane bıçaklarına benzeyen ve hareketin hızında değişiklik yapmadan kademeli ve geriye dönülebilir bir şekilde havada durmayı sağlayan döner kanatlar
• Dikey uçuş için bir ornithpter; yatay uçuşta yön belirleyen bir direksiyonla (hem helikopterde hem de otomatik dönme aracında mevcut) donatılmış bir ornithopter
• Uçan motorlar için kullananı korumak amacıyla tasarlanmış aerodinamik kabinler
• Ornithopterlerin kalkış ve inişi için bir platform
• Paraşütler için uygulanmasıyla birlikte düşen yapraklarla ilgili incelemeler
• Uçuşa uygun olmayan meteorolojik koşulları önceden tahmin etmek için bir hidroskop ve bir anemometre
• Bir eğimölçer: Uçuşta kullanılabilen bir jiroskop
• Farklı türlerde paraşütler; bir veya bir kaç insanın ağırlığını veya havadan atılan paketlerin ağırlığını desteklemek için çalışmalar
Leonardo da Vinci’nin tüm mekanik eserlerini kavramamız imkânsızdır. Bahsettiğimiz icatlar günümüze kadar eşine rastlanmamış bu evrensel deha hakkında bir fikir vermeye yeterlidir.
Bir süre önceydi, ünlü “Son Yemek” freskine bakar ve perspektiflerini hayranlıkla seyrederken doğuştan mucit olan Leonardo’nun çağının ressamlarının belirlediği normlara bağlı kalmamış olması ve eserlerinin zamanla bozulmasını önleyebilmiş olması gerektiğini düşünerek üzüldüm. Bu eser, II. Dünya Savaşı’nda içinde bulunduğu kilise, dış duvarlarına konan devasa toprak torbalarına rağmen müttefiklerin bombardımanı sonucu yıkılınca zarar görmüştü.
Bilinç ve öngörü karışımı bir şekilde hayatının sonuyla ilgili olarak henüz yorumlanamamış olan ama özellikle bugün bizi bir şehrin patlamasıyla ortaya çıkan dev bir mantar şekliyle şaşırtan garip bir “dünyanın sonu” resmini yaptı.
Diğer Eserleri:
• Sabit hızda sürekli hareket sağlamaya yönelik bir mekanizma
• Bugün dükkânlarda kullanılana benzeyen asansörlü bir araba
• Bugün hala bisikletlerde kullanılana benzeyen sayısız transmisyon zinciri; ağırlıklarla devreye sokulan pek çok türde dişli ve tekerlek
• Bir bisiklet modeli, otomobile benzeyen, dört tekerlekli küçük arabalar
• Ağırlıkların salınımı ve sarkaç mekanizmasıyla düzenlenen, yüksek hızlı ve önceden programlanan sanayi makineleri, programlanabilir regülasyonlu bir pres, sarkaçlı saatler için tasarlanmış dişli tekerlekler
• Günümüzde de kullanılan farklı tiplerde çelik zemberek ve yaylar; zemberek ve yay görevi gören elastik ip sistemleri, teleskop merceği ve ayna yapmakta kullanılan hassas makineler
• Vites kutuları. Mesafe ölçmek için kullanılan odometreler
• Ağır yükleri kaldırmak için krikolar, şerit üretmek için makineler; kaldırıcı kepçeleri yapmak için küçük otomatik çekiçler
• Manivelalı hidrolik sistem veya karşılıklı ağırlık sistemiyle çalışan asansörler
• Parabolik pergel
• “İlahi oran” üzerine sayısız çalışma ve sürekli hareketin imkânsızlığı üzerine bir gösteri
• Tekstil makineleri, tiyatro vb dekorları hareket ettirmek için “dağ kadar büyük” devasa makinalar
• Baskı makineleri
• Yansıtıcılar, yarı otomatik tarım makinaları
Dönemin hakim güçleri tarafından kimi zaman hayranlıkla bakılmış, sevilmiş, kimi zaman nefret edilmiş olan Leonardo, Fransa Kralı I. Francois’nın korumasını kabul ederek 1516 yılında Roma’dan Fransa’ya gitmiştir. O sıralarda artık aristokrasi limanında bir yaşlı adam olan Leonardo, iç fırtınalarından kurtularak gerçek bir azimle canlanmış bir halde son gününe kadar çalışmıştır. O döneme ait otoportresi de oldukça ilginçtir: İnsanın yerini insanüstü olan, daha o sırada bambaşka bir boyutta bulunan yarı tanrı bir varlık almıştır.
Fiziksel bedenini 2 Mayıs 1516 tarihinde Loire kıyısındaki Amboise Şatosu’ndan pek de uzakta olmayan Clos-Lucé’de terk etmiştir. Ondan geriye kalanlar da, mezarının dönemin fanatikleri tarafından tahrip edildiği ve kemiklerinin dağıtıldığı XVI. yüzyılın “din savaşları” sırasında kayboldu. Bununla birlikte eserleri ve devlere yaraşır ruhu tüm dünyayı, Leonardo da Vinci’nin tasarladıkları gibi doğayla uyum içinde olan makineleri gerçekleştirmeyi hiç bilmeyen dünyamızı heyecanlandırmaya devam ediyor.
Leonardo Da Vinci’nin icatlarından seçmeler:
1. Kendi motoruyla hareket eden araba. 1472 yılına ait Da Vinci notlarından alınan bilgiler doğrultusunda, 1970’li yıllarda yapılan araba gerçekten kendi mekanizmasıyla ilerleyen üç tekerlekli bir araç.
2. Çıkrık: Örgü makinesi
3. Vida kesme makinesi: Vidanın spiral şeklindeki oyuklarını açan makine
4. Günümüzde dahi vazgeçilemeyen kurbağ kıskacı
5. Halatfreni: Bir halattan aşağıya kayarken ellerin kesilmesini engelleyen cisim
6. Matkap motoru: Su kuyularını oyabilmek için icat edilmiş büyük bir matkap motoru
7. Demir dövme makinesi
8. Spiral açma matkabı
9. Mangal’da et çevirme makinesi: Isının yükselmesiyle otamatik olarak, şişe takılmış hayvanı çeviren makine ( Bu noktada, Da Vinci’nin vejeteryan olduğunu hatırlayalım !)
10. Yatay kuyuları oymak için matkap motoru
Leonardo Da Vinci’nin unutulmayan sözleri:
Öğretmenini geçemeyen öğrenci fukaradır!
Bir ırmakta ellediğimiz su, akıp gidenin sonuncusu, gelenin de ilkidir.
Yaşadığımız anda böyledir!
Arabanı bir yıldıza bağla!
Aptallık rezaletten korur, arsızlıkta fakirlikten!
Kedi tabiyatın şaheseridir!
İnsanın kendini ifade etme becerisi çok yüksek olduğu halde, söyledikleri çoğu şey boş ve yanlış!
Hayvanların komunikasyon kabiliyeti çok sınırlı olduğu halde, bizlere ulaştırdıkları bilgiler önemli ve faydalıdır!
En küçük dürüstlük, en büyük yalandan iyidir!!!
Hayvanların komunikasyon kabiliyeti çok sınırlı olduğu halde, bizlere ulaştırdıkları bilgiler önemli ve faydalıdır!
En küçük dürüstlük, en büyük yalandan iyidir!!!
Eşitsizlik bölgesel harekete sebep olmaktadır!
Bir gün gelecek, hayvanlar üzerinde uygulanan canilik, insanlar üzerinde uygulanan canilik gibi cezalandırılacak!
Hiçbir hayvan tarafından çekilmediği halde muazzam bir güçle hareket edecek arabalar olacak!
Hayatın hediyesiyle ve dünyanın güzelliği ile yetinemeyen gözü hırsla bürünmüşlerin cezası, hayatı kendilerine zehir edip dünyanın avantajlarını ve güzelliğini tadamamalarıdır!
Çok genç yaşta et yemeği bıraktım, çünkü biliyorum öyle bir zaman gelecek ki bugün insan katillerine baktığımız gözle yarın hayvan katillerine bakılacak!
“Güç” zorunluluk da doğar, özgürlük de ölür!
Kendisinden şüphe duymayan bir sanatçı, büyük eserler yaratamaz!
İşlemeyen demirin paslandığı, kullanılmayan suyun bozulduğu yada donduğu gibi, kendi haline bırakılan ruhumuz da çürüyecektir!
Muhtemelen insan, bütün hayvan aleminin kralıdır, zira vahşetimiz onlardan fazladır. Biz başka yaratıkların ölümüyle yaşıyoruz. Yani yürüyen mezarlıklar gibiyiz!
Yaşama değer vermeyenin, yaşama hakkı yoktur!
İstediğini yapamayan, yapabildiğini istemek zorundadır; çünkü yapamadığını istemek aptallıktır!
Bir tartışma esnasında otoriteye başvuran kimse aklını kullanmayandır. O daha ziyade hafızasını kullanmaktadır!
Nasıl iyi geçirdiğin bir gün beraberinde huzurlu bir uyku getiriyorsa, iyi geçirdiğin bir ömür de huzurlu bir ölümle noktalanacaktır!
Duygunun yoğun olduğu yerde üzüntü de yoğundur!
Üreme faaliyeti ve bununla bağlantılı olan her şey o kadar iğrençtir ki insanlar hoş yüzler ve duygusal eğilimler de olmasa kısa sürede yok olacaktır
Sevgili seven tarafından algılandığı şekliyle çizilir
İyi insanlar için öğrenme arzusu doğaldır
Gerçek, zamanın tek kızıdır.
Küçük bir hakikat, büyük bir yalandan iyidir.
Kendinden şüphe etmeyen sanatçı, bir yere varamaz
Bir gün içinde zengin olmak isteyen bir yıl içinde asılmış olacaktır.
Hayata değer vermeyen onu hak etmemiştir.
Çalışmalarım olması gereken kaliteye erişmediği için Tanrıyı ve insanlığı gücendirdim.
Çizdiğim her resim kendi yaşamıma sorduğum bir soruydu.
Beş duyu ruhun yöneticileridir
Bilim komutan, uygulama askerdir
Bulutlar güneşin ısısı ile yukarılara çıkan buhardır.
Artan ağırlıkları hareket güçlerine eşit olunca tırmanışları durur
Artan ağırlıkları hareket güçlerine eşit olunca tırmanışları durur
Doğada bilimsel olmayan hiçbir şey bulunmaz
Gerçek bilginler buluşları ile tüm tartışmalara son verenlerdir
Göz insana kulaktan daha iyi bir izlenim verir. Görülmüş olan şeye işitilenden daha çok güvenilir
Güzel olan şeyleri insan hafızası unutabilir. Ancak sanatı asla
Güzellik gerçek, gerçek de güzelliktir
Herhangi bir şeye karşı gösterilen sevgi bilginin evladıdır
İyi insanlar için öğrenme arzusu doğaldır
Kimseyi taklit etme. Her eserinde yeni bir şey yaratmayı hedefle
Nesnelerin bilgisini elde etmek istiyorsanız ayrıntıdan başlayın ve bir ayrıntıdan öte-kine, ancak ilki hafızanızda iyice yer ettikten sonra geçin
Ölümü eylemsizliğe tercih ederim. İşe yaramaktan hiç yorulmam
Parlak renkleri halk sever. Sanatçı ise kendini topluma değil, anlayan insanlara beğendirmeye çalışmalıdır
Resim müzikten daha önemlidir, çünkü talihsiz müzik gibi asla yaratılır yaratılmaz yok olmaz
Sağlıklı kalmak için: Yalnızca acıkınca, az miktarda ve iyice çiğneyerek yemek yiyin. Öğle yemeğinden sonra uyumayın, ara sıra ve az içki için, düzenli tuvalet alışkanlığı edinin
Yaptığın resim hakkında söylenenleri iyice dinle, hata bulanların haklı olup olmadığını düşün
Yaşamayı öğrendiğimi sandığımda ölmeyi öğrenmekte idim
Tüyler kuşları olduğu gibi insanları da cennete doğru yükseltebilir (tüy kalemler tarafından yazılmış yazılar aracılığı ile)
